دلیل آتش سوزی سیم و کابل ها چیست؟
سیم و کابل برق را می توانید در تمام ساختمان سازی ها مشاهده کنید. در هر پروژه ی ساختمان سازی مقدار زیادی کابل و سیم برق مصرف می شود که برای راه اندازی سیستم ها و دستگاه های برقی منزل شما و تامین روشنایی منزل یا ساختمانی که در آن حضور دارید، ضروری هستند.
متاسفانه بسیاری از گزارشات پایگاه های آتش نشانی حاکی از آن هستند که آتش سوزی کابل برق یکی از شایع ترین دلایل آتش سوزی ها در ایران است. آمار نشان می دهند که این نوع آتش سوزی دومین دلیل آتش سوزی کابل شیلددار ها در کشور ایران است که بسیار جای نگرانی دارد. البته اوضاع در خارج از ایران نیز به همین صورت است و بسیاری از آتش سوزی ها به دلیل آتش سوزی کابل برق صورت می گیرد.
انجمن ملی پیشگیری از آتش سوزی در سال ۲۰۱۷ اعلام کرده است که آتش سوزی سیم برق و کابل های برق، عمده ترین دلیل آتش سوزی آپارتمان ها و منازل مسکونی در کشور ایالات متحده امریکا بوده است. این آمار نشان می دهد که این نوع آتش سوزی تنها مختص ایران نیست و حتی کشور های پیشرفته ای نظیر امریکا هم از این طریق بسیار آسیب می بینند.
سوالی که پیش می آید این است که چه مشکلی در این سیم ها و کابل ها وجود دارد که باعث بروز همچین حوادث نا خوشایندی می شود؟ به طور کلی می توان چند پاسخ به این سوال داد.
- سیم کشی معیوب که توسط افراد نابلد انجام می شود
- استفاده از کابل برق و سیم های تقلبی یا معیوب
- اتصال مستقیم دستگاه های برقی معیوب به پریز ها در ساختمان (بدون استفاده از محافظ)
مواردی که در بالا به آنها اشاره شد، عمده ترین دلایلی هستند که باعث می شوند شاهد آتش سوزی کابل برق ساختمان ها باشیم. بدون تردید ممکن است دلایل دیگری هم وجود داشته باشند، اما از آنجایی که به ندرت منجر به آتش سوزی می شوند، از صحبت در مورد آنها صرف نظر کرده ایم.
در ایران بیشترین دلیل آتش سوزی کابل برق را می توان در استفاده از کابل و سیم برق تقلبی و معیوب دانست که در این مورد بیشتر صحبت خواهیم کرد. البته نمی توان دو دلیل دیگر را نادیده گرفت. سیم کشی معیوب یکی دیگر از دلایل عمده ی بسیاری از آتش سوزی ها در منازل، آپارتمان ها و ساختمان های تجاری است.
انواع سیم و کابل برق
مدل های بسیار متنوعی از سیم و کابل های برق در بازار موجود هستند که هر کدام دارای ویژگی های مخصوص به خود هستند و البته در بعضی از ویژگی های پایه اشتراک دارند. شما باید سیم و کابل برق مناسب برای نیاز خود را انتخاب کنید تا احتمال خرابی کابل در اتصال به دستگاه های مختلف را به حداقل برسانید. انتخاب کابل مناسب با هر فعالیت، یکی از مهمترین راه های جلوگیری از آتش سوزی کابل برق است. برخی از کابل ها و سیم های موجود در بازار که در سیم کشی یک واحد ممکن است از آنها استفاده کنید، عبارتند از:
- کابل افشان
- کابل کنترل
- کابل شبکه
- کابل خشک یا کابل زمینی
- کابل جوش
- کابل نسوز
- کابل شیلد دار
- سیم خشک
- سیم افشان
احتمالا نام برخی از این سیم ها به گوشتان خورده یا از نزدیک آنها را دیده و حتی شاید با آنها کار کرده باشید. همچنین از آنجایی که استفاده از کابل های تقلبی و معیوب به عنوان اصلی ترین دلیل آتش سوزی کابل برق در ساختمان ها مطرح شده است، آشنایی با تولیدکنندگان برتر و به نام این محصولات بسیار مهم و حیاتی است. هنگام خرید سیم و کابل های الکتریسیته، علاوه بر انتخاب کابل مناسب، باید از برند معتبری خرید کنید تا از خطر آتش سوزی کابل ها در امان باشید.
برخی از شناخته شده ترین برند های تولید انواع سیم و کابل های برق در ایران که محصولاتی با کیفیت و با دوام را به بازار عرضه می کنند، عبارتند از:
انتخاب کابل برق مناسب از یک برند حرفه ای، نگرانی شما از آتش سوزی کابل ها به دلیل مشکلاتی نظیر روکش نا مناسب یا هادی بی کیفیت را برطرف خواهد کرد. متاسفانه در طی سال های اخیر شاهد استفاده ی فراوان از کابل ها و سیم های تقلبی در ساختمان ها بوده ایم. شاید یکی از دلایل این استفاده ی بی رویه از کابل های تقلبی را بتوان در قیمت کمتر آنها دانست. متاسفانه برخی از ساختمان ساز ها و مالکین خانه ها به عواقب خطرناکی که استفاده از کابل برق تقلبی می تواند به همراه داشته باشد بی توجهی می کنند و جان و مال خود و سایرین را به خطر می اندازند.
کابل برق تقلبی و ارزان یا خرید کابل های اصل و با کیفیت؟
همانطور که اشاره شد قیمت کابل های تقلبی که در بازار وجود دارند، ارزان تر از سیم ها و کابل هایی است که توسط برند های معروف فروخته می شوند. فرض کنید که می خواهید یک کابل افشان، کابل کنترل، سیم خشک، کابل شیلددار یا هر سیم و کابلی را برای نیاز خود خریداری کنید. با توجه به خطرات فراوانی که این سیم های تقلبی برای جان و مال شما دارد، آیا خرید آنها عاقلانه است؟ برخی از خطراتی که این کابل های تقلبی و معیوب شما را در معرض آنها قرار می دهند، عبارتند از:
- از کار افتادن و سوختن دستگاه های برقی یکی از شایع ترین اتفاقاتی است که می تواند بر اثر سوختگی های خفیف یا سنگین کابل و سیم برق رخ دهد. سیم و کابل های برق باید بر اساس کاربرد و ولتاژ مورد نیاز، دارای استاندارد های بسیار دقیقی باشند. عدم پیروی از این استاندارد ها می تواند باعث نوسانات شدید ولتاژ و جریان و از کار افتادن دستگاه های متصل به برق شود.
- کابل های تقلبی به دلیل استفاده از مواد رسانای بی کیفیتی نظیر هادی های آلومینیومی، ممکن است به سادگی دچار سوختگی شوند و در صورتی که شما در منزل حضور نداشته باشید، خصارات زیادی را بر جای خواهند گذاشت.
- اغلب روکش سیم های تقلبی غیر استاندارد هستند و سوختن آنها ممکن است باعث ایجاد گاز های سمی شود که برای سلامت انسان بسیار مضر و خطرناک هستند.
با توجه به مشکلاتی که ممکن است خرید کابل های تقلبی و معیوب برای شما به وجود آورد، توصیه می شود حتما از برند های معروفی نظیر سیم و کابل دماوند، سیم و کابل مشهد و سیم و کابل خراسان خریداری کنید. این تولید کننده های معتبر، انواع سیم افشان، سیم خشک، کابل نسوز، کابل شیلددار، کابل جوش، کابل کنترل و تمام کابل هایی که ممکن است در یک پروژه ی ساختمانی یا غیر ساختمانی به آنها نیاز داشته باشید را تولید و به بازار عرضه می کنند.
نحوه ی تشخیص کابل برق تقلبی از کابل اصلی
در ابتدا توجه داشته باشید که نباید کابل برقی را خریداری کنید که اطلاعات درستی از محصول بر روی آن حک نشده است. تولید کنندگان معتبر همواره اطلاعاتی از محصول نظیر کارخانه ی تولید کننده و آدرس آن را بر روی بسته بندی و همچنین بر روی خود کابل حک می کنند. بنابراین سعی کنید از برند های معتبری که نام برخی از آنها در این مقاله آورده شده است خریداری کنید.
شاید شما تجربه ی زیادی در خرید کابل برق نداشته باشید و تشخیص یک کابل اصل از یک کابل تقلبی برایتان مشکل باشد. در اینجا چند شیوه ی ساده ولی کاربردی را به شما معرفی می کنیم تا بتوانید خرید مطمئنی داشته باشید.
همواره زمانی که قصد خرید کابل افشان، کابل خشک، کابل شبکه، کابل جوش و… را دارید، به موارد زیر توجه داشته باشید:
- بهترین سیم های موجود در بازار از مس به عنوان هادی جریان الکتریسیته استفاده می کنند. بنابراین با برش زدن سطح مقطع سیم از این مسئله مطمئن شوید. در حال حاضر از برخی ترکیبات شامل آلومینیوم نیز برای تولید کابل برق استفاده می کنند تا بتوانند قیمت محصول را پایین بیاورند.
- توجه داشته باشید که زیاد بودن قطر روکش عایق سیم، دلیلی بر با کیفیت بودن و مرغوبیت آن نیست. برخی از تولید کنندگان با کاستن از وزن هادی و قطور کردن روکش عایق، سعی در فریب دادن خریداران دارند.
- به برند حک شده بر روی سیم و بسته بندی آن دقت کنید و همچنین مطمئن شوید که علامت استاندارد و شماره پروانه بر روی سیم و کابل وجود داشته باشد.
- در صورت برش دادن سطح مقطع یک سیم، در صورتی که سیم استاندارد باشد، هادی جریان مسی را در مرکز آن مشاهده خواهید کرد.
- با توجه به مورد بالا، اگر پس از برش دادن سطح مقطع کابل متوجه شدید که قطر عایق در اطراف هادی یکسان نیست، در حال خرید یک کابل برق تقلبی یا بی کیفیت هستید.
- در کابل های با کیفیتی که توسط کارخانجات سیم و کابل خراسان، سیم و کابل مشهد و سیم و کابل دماوند تولید می شوند، عایق سیم به راحتی از هادی جدا می شود.
متاسفانه از آنجایی که در بازار ایران شاهد عرضه ی کابل برق نامرغوب و تقلبی توسط برخی افراد هستیم، با توجه به نکات بالا در حین خرید، به طور قطع مطمئن می شوید که از یک کابل مرغوب جهت سیم کشی بخش های مختلف ساختمان خود استفاده خواهید کرد. آتش سوزی کابل برق یکی از مهمترین دلایل آتش سوزی ها در کشور است و باید به شدت آن را جدی گرفت.
در ادامه قصد داریم تا شما را با برخی از کابل های پر مصرف و مهم آشنا کنیم تا با اطلاعاتی کامل دست به خریدی هوشمندانه بزنید.
مزایای استفاده از کابل شیلددار
کابل برق شیلددار یکی از بهترین کابل های مورد استفاده در سیستم های برق است و استفاده های فراوانی از آن می شود. این کابل های الکتریکی از یک یا چند عایق تشکیل شده اند و توسط یک لایه ی رسانا محصور شده است. مدل های مختلفی از کابل شیلددار در بازار موجود هستند و تفاوت های میان شیلد ها بر اساس دلایل مهندسی و رعایت استاندارد ها می باشد. برخی از مهمترین کابل های شیلددار عبارتند از:
- کابل شیلددار با بافت فلزی
- کابل شیلددار فویلی
- کابل شیلددار مارپیچ
- کابل شیلددار نواری
- کابل شیلددار ترکیبی
کابل برق شیلددار دارای استاندارد های بسیار بالاتری از کابل های معمولی است و می تواند در حفظ ولتاژ و ثبات آن نقش مهمی داشته باشد. از این رو استفاده از این کابل ها باعث می شود دستگاه های مختلف دچار افت ولتاژ (که یکی از دلایل اصلی سوختن دستگاه های برقی است) نشوند. همچنین از سوی دیگر این کابل ها باعث از بین رفتن بیشتر نوسانات مغناطیسی می شوند که برای سلامت دستگاه و افزایش طول عمر آنها بسیار ضروری است. فراموش نکنید که استفاده از کابل و سیم های با کیفیتی نظیر کابل شیلددار، خطر آتش سوزی کابل برق را بسیار کاهش خواهد داد.
برخی دیگر از مزایای این کابل ها را در ادامه به صورت فهرست وار مشاهده می کنید.
- شیلد ها سطح اشعه های الکترومغناطیسی را که امکان دارد به وجود بیایند را کاهش می دهند. این اشعه ها بسیار می توانند خطرناک باشند. اگر اجازه داده شود که این اشعه های الکترومغناطیسی برای مدتی مشخص در کنار سیستم یک دستگاه وجود داشته باشند، در نهایت منجر به خرابی دستگاه خواهند شد.
- این کابل ها قادرند با ایجاد یک فضای ایزوله به کابل های دارای ولتاژ بالا کمک کنند. کابل های ولتاژ بالا به خودی خود ممکن است بر اثر ولتاژ بالا و همیشگی که به آنها اعمال می شود دچار آسیب دیدگی و خرابی شوند. شیلد می تواند نقش مهمی را در این مدل کابل ها ایفا کند.
- کابل شیلددار طول عمر بیشتری نسبت به کابل های ساده دارد و از این رو می تواند فشار بالاتری را تحمل کرده و کمتر دچار خرابی یا آتش سوزی شود.
- این کابل ها قادرند تا نویز های الکتریکی را که به واسطه ی تداخلات الکترومغناطیسی به وجود آمده اند را کاهش دهند و همچنین هیچ گونه تاثیر مخربی بر روی قدرت سیگنال دریافتی دستگاه ها نمی گذارند.
مزایای استفاده از کابل نسوز
اگر قصد دارید تا خطر آتش سوزی کابل برق را به حداقل برسانید، گزینه ای بهتر از کابل نسوز در اختیارتان قرار ندارد. ویژگی های منحصر به فرد این نوع کابل برق باعث شده تا مورد توجه بسیاری از افراد قرار بگیرند. شما می توانید از این کابل ها برای سیم کشی محصولات و دستگاه های الکتریکی و الکترونیکی، الکترو موتور ها، لوازم خانگی نظیر جاروبرقی، اجاق گاز ها و المنت ها، لوازم حرارتی و به طور کلی در هر مکانی که مقاومت در برابر حرارت و سوختگی ارزش محسوب می شود، استفاده کنید.
روکش این کابل ها عموما از جنس سیلیکون است که بسیار در برابر حرارت مقاوم است. کابل نسوز توانایی آن را دارد که در محدوده ی دمایی ۵۰- درجه ی سانتی گراد تا ۱۸۰+ درجه ی سانتی گراد به خوبی کار کند و آسیبی به آن وارد نشود. با این اوصاف می توانید حدس بزنید که کابل برق نسوز تا چه حد می تواند کارایی داشته باشد و استاندارد و امنیت را در رابطه با سیم کشی برق در ساختمان ها بالا ببرد.
علاوه بر مقاومت بالایی که کابل نسوز در برابر حرارت دارد که احتمال آتش سوزی کابل برق را تقریبا به صفر می رساند، مزایای دیگری را هم شامل حال مصرف کنندگان این کابل ها می کند. این کابل ها در مقابل اشعه ی مادون قرمز و نور شدید خورشید از سیم ها مراقبت می کند، همچنین در مقابل بسیاری از مواد شیمیایی و چسب های صنعتی و در برابر شوک های الکتریکی هم می تواند از خود مقاومت نشان دهد. این ویژگی ها بدون تردید کابل نسوز را به کابلی ایده آل مبدل کرده است.
علاوه بر مصارف متداولی که از این کابل ها در ساختمان ها و دستگاه های الکتریکی می شود، در صنایع مختلف نیز از کابل نسوز استفاده ی فراوانی می شود. در ارتباط با بسیاری از دستگاه های صنعتی که دمای آنها در حین کار بسیار بالا می رود، حتما باید از این نوع کابل برق با دوام در مقابل حرارت بهره برد. برخی از این کابل ها می توانند تا ۲۵۰ درجه سانتی گراد حرارت را نیز تحمل کنند. این ویژگی برای بسیاری از صنایع از اهمیت بالایی برخوردار است.
- سیم کشی هواپیما ها و صنایع هوا فضا
- صنایع تولید تجهیزات آزمایشگاهی
- انواع موتور ها و ژنراتور ها
- سیم کشی های خانگی و صنعتی
- صنایع فولاد و نورد گرم
- ترانسفورماتور ها
- کوره ها
- صنایعی که به صورت کاربردی در حوضه ی نفت، گاز و پتروشیمی فعالیت می کنند
بنابراین اگر شما نمی خواهید شاهد آتش سوزی کابل برق باشید و قصد دارید تا از خطر های جانی و مالی آن در امان باشید، کابل نسوز در بسیاری از شرایط انتخاب بسیار مطمئنی است.
کابل خشک یا کابل افشان
از آنجایی که این دو نوع کابل برق شباهت های زیادی از لحاظ ظاهری به یکدیگر دارند، معمولا مورد مقایسه قرار می گیرند تا بتوان برای موردی که قرار است از کابل برای آن استفاده شود، انتخاب درستی داشته باشیم. به علاوه انتخاب کابل درست می تواند خطر آتش سوزی کابل برق را تا حد زیادی کاهش دهد. حال باید ببینیم که این دو کابل چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند.
کابل افشان و کابل خشک هر دو به وسیله ی یک عایق که معمولا از جنس پی وی سی است پوشانده شده اند و درون آنها چندین رشته سیم مسی وجود دارد. یکی از تفاوت های اصلی این دو کابل با یکدیگر، میزان انعطاف پذیری آنها می باشد. کابل خشک اغلب درون خود رشته های هادی خشک یا معمولی را دارد که سخت هستند و دارای انعطاف قابل به ذکری نیستند. جنس هادی کابل خشک یا زمینی همانطور که از یک کابل با کیفیت انتظار می رود، باید از مس (آنیل مس) باشد. در حال حاضر سیم و کابل خراسان، سیم و کابل مشهد و سیم و کابل دماوند جزء برند هایی هستند که از آنیل مس برای تولید کابل خشک در سایز های مختلف استفاده می کنند.
در کابل افشان اوضاع متفاوت است و شاهد انعطاف پذیری بسیار بالایی هستید. این کابل برق می تواند تا هشت رشته ی مختلف را در خود جای دهد. در هادی افشان شاهد آن هستید که دور هر رشته ی هادی مقداری سیم پیچیده شده است. در ابعاد نرمال یک کابل افشان شاهد ۵۶ رشته سیم افشان هستیم که هر ۴ جفت از آن معمولا نیاز به یک رسانا دارد. در مجموع در یک کابل برق افشان می توانید به طور تقریبی تا ۸ هادی جریان را مشاهده کنید.
زمانی که بخواهید در یک ساختمان یا هر فضای دیگری اقدام به نصب ثابت و زمینی کنید، معمولا از کابل خشک یا کابل زمینی استفاده می شود. این کابل ها همچنین کمتر در خطر خوردگی قرار دارند.
زمانی که به دنبال کابل برای دستگاه هایی هستید که به انعطاف بیشتری نیاز دارد، باید از کابل افشان استفاده کنید. کابل برق زمینی در صورتی که به دفعات نیاز به خم شدن آن وجود داشته باشد، احتمالا پس از مدت کوتاهی خواهد شکست. در مواردی که کابل قرار است بیش از حد پیچ و تاب بخورد، حتما باید از کابل افشان استفاده کرد. سیم کشی پریز های برق یکی از مواردی است که به استفاده از این نوع کابل ها نیاز پیدا خواهید کرد.
کاهش سیگنال در کابل افشان بیشتر است. بنابراین زمانی که در سیستم سیم کشی خود در حال استفاده از این نوع کابل هستید، باید به طول کابلی که از آن استفاده می کنید توجه داشته باشید. تا جایی که می توانید، متراژ سیم مصرفی خود در این حالت را به حداقل برسانید.
چرا باید کابل افشان را ترجیح دهیم؟
انتخاب کابل برق مناسب بسیار مهم و حیاتی است. علاوه بر اینکه انتخاب مناسب در این زمینه می تواند خطر آتش سوزی کابل برق را کاهش دهد، در عین حال انتخاب های درست و اصولی هزینه های پروژه را هم کاهش می دهند. قیمت کابل افشان بیشتر از کابل زمینی است؛ بنابراین در شرایطی که استفاده از کابل خشک یا زمینی اولویت دارد، خرید کابل های افشان برای پروژه، یک اشتباه است. چند دلیل عمده برای انتخاب کابل برق افشان وجود دارد که عبارتند از:
- آسیب دیدگی سطح هادی های کابل افشان در مقایسه با کابل زمینی کم اهمیت تر است و تداخل چشم گیری را در نحوه ی عملکرد آن ایجاد نخواهد کرد. پوست پوست شدن و خراشیدگی های سطح هادی در کابل های زمینی، ممکن است سیستم را با مشکل جدی رو به رو کند.
- طول عمر کابل افشان در مقایسه با کابل زمینی بیشتر است. کابل های افشان در مقایسه با کابل های زمینی قادر هستند خمیدگی و ضربات بیشتری را تحمل کنند. اما کابل خشک در برابر ضربه و خمیدگی مقاوم نیست و سریعا دچار شکنندگی می شود.
- نصب کابل برق افشان بسیار آسان تر است و دلیل آن را قطعا باید به انعطاف پذیری بالای آن نسبت داد. از این رو برق کار ها معمولا به این کابل ها علاقه ی بیشتری دارند.
- میزان افشان بودن در کابل افشان از اهمیت بالایی برخوردار است. البته این میزان به طور مستقیم بر روی انعطاف پذیری و افزایش قیمت محصول هادی تاثیر مستقیم می گذارد. برای هر سایزی از کابل افشان، هرچه میزان افشان بودن و رشته های درونی بیشتر باشد، کابل برق گران تر و انعطاف پذیر تر خواهد بود.
چرا باید کابل خشک را ترجیح دهیم؟
همانطور که اشاره شد، معمولا این دو کابل برق همواره با یکدیگر مقایسه می شوند تا بتوان آنچه که برای پروژه مناسب تر است را انتخاب کرد. از آنجایی که قیمت کابل خشک ارزان تر از کابل های افشان است، باید تفاوت های میان این دو و معایب و مزایای هر کدام را دانست تا بتوان به موقع هزینه ها را کاهش داد. در ادامه به بررسی دلایل انتخاب کابل زمینی یا خشک می پردازیم.
- کابل خشک یکی از بهترین انتخاب ها برای اسکلت ساختمان ها است. به عبارتی دیگر زمانی که بخواهید اقدام به نصب ثابت و مستقیم کابل برق کنید، این کابل ها بهترین انتخاب شما خواهند بود. همچنین برای سیم های ارتباطی درون و بیرون ساختمان ها و حتی فراتر از ساختمان ها نیز می توان از کابل خشک بهره برد.
- قیمت ارزان تر این کابل برق در مقایسه با کابل افشان یکی از مزیت های اساسی این کابل است. زمانی که صحبت از پروژه های بزرگ در میان باشد، مقرون به صرفه بودن گزینه ای نیست که بتوان به سادگی از آن چشم پوشی کرد.
- دوام بالا را می توان یکی دیگر از مزایای کابل زمینی یا خشک دانست. این کابل ها نسبت به آسیب ها بسیار مقاوم هستند (البته در صورتی که در مکان و شرایط درستی به کار برده شده باشند). رسانای ضخیم و یکپارچه ای که در این کابل ها تعبیه شده است، در برابر تهدید ها مقاوم است و از طرفی تولید آن کار ساده تری است.
- توجه داشته باشید که کابل زمینی نباید در معرض عناصر خورنده، وضعیت آب و هوای نامناسب و حرکات و خم شدن های مکرر قرار بگیرد. در چنین شرایطی قطعا بهتر است که از کابل افشان بهره ببرید.
همواره زمانی که میان خرید کابل برق افشان و کابل خشک دچار تردید شده اید، مطالب فوق را به یاد آورید تا در نهایت بتوانید بهترین تصمیم را اخذ کنید. توجه داشته باشید که انتخاب کابل مناسب تنها باعث کاهش هزینه های خرید شما نمی شود. شما با اخذ یک تصمیم درست و استفاده از کابل های مناسب، خطر آتش سوزی کابل برق را کاهش می دهید و از دستگاه های گران قیمت موجود در خانه یا محل کار خود محافظت می کنید.
کابل شبکه
کابل شبکه یکی دیگر از کابل های پر استفاده ای است که قصد داریم شما را با آن آشنا کنیم. تا اینجا در مورد کابل نسوز، کابل شیلددار، کابل زمینی و کابل افشان صحبت کردیم. البته همانطور که در ابتدا گفته شد، تنوع کابل برق بسیار بالاست و نمی توان به توضیح و معرفی تمامی این کابل ها پرداخت. به عنوان مثال کابل کنترل و کابل جوش هم از دیگر کابل های پر استفاده در صنعت و پروژه های ساختمانی هستند.
در شبکه های محلی از این نوع کابل ها جهت انتقال و ارسال اطلاعات استفاده می شود. کابل های به هم تابیده ی ۴ زوجی به طور معمول رایج ترین مدلی است که در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرند. این کابل ها برای اینکه بتوانند اطلاعات و داده ها را در محیطی امن و استاندارد انتقال دهند، دارای روکش فویلی یا شیلد هستند. البته در بعضی از این کابل ها شاهد استفاده ی هم زمان شیلد و روکش فویلی در کنار هم هستیم.
از این رو می توان برخی از مدل های کابل شبکه را در گروه کابل شیلددار نیز قرار داد. همانطور که در قسمت کابل شیلددار اشاره شد، شیلد های مختلفی که بر روی این نوع کابل ها مورد استفاده قرار می گیرند، قادرند تا نویز های الکتریکی را که به واسطه ی تداخلات الکترومغناطیسی به وجود آمده اند را کاهش دهند و همچنین هیچ گونه تاثیر مخربی بر روی قدرت سیگنال دریافتی دستگاه ها نمی گذارند. از این رو زمانی که صحبت در مورد انتقال داده باشد، وجود شیلد برای کابل شبکه، امکانی ضروری است.
با استفاده از کابل شبکه ی با کیفیت در منزل یا محیط کار خود، می توانید از انتقال داده در فضایی امن و با شفافیت و کیفیت بالا لذت ببرید. بدون تردید استفاده از این کابل ها برای دستگاه های ارتباطی ضروری است.
علت انتخاب سیم مسی به عنوان هادی کابل برق
در بعضی از بخش های این مقاله بار ها در مورد جنس هادی مورد استفاده درون انواع کابل برق صحبت شد. فرقی نمی کند که صحبت در مورد کابل نسوز، کابل خشک، کابل افشان، کابل جوش یا هر کابل دیگری باشد. بهترین نوع هادی که باید در این سیم ها به کار رود، مس است. یکی از دلایل آتش سوزی کابل برق تقلبی، استفاده از هادی های آلومینیوم محور است. استفاده از هادی نا مناسب درون کابل ها سبب افت ولتاژ می شود. این افت ولتاژ به تنهایی می تواند باعث آتش سوزی کابل برق شود.
مس در بسیاری از وسایل و دستگاه های برقی به کار می رود و یکی از اصلی ترین مواد در ساخت هادی سیم برق است. فرقی ندارد که صحبت از کابل برق تلویزیون، کامپیوتر، وسایل و تجهیزات برقی آشپزخانه یا ابزار ساخت و ساز باشد. به احتمال بسیار قوی اگر کابل برق خود را از یک برند معتبر تهیه کرده باشید، جنس هادی آن از مس خواهد بود. به واسطه ی دستگاه های برقی فراوانی که در زندگی روزمره ی ما وجود دارند و از آنها استفاده های فراوانی می کنیم.
اما همانطور که می دانید، مس تنها فلزی نیست که می تواند جریان الکتریکی را از خود عبور دهد. بنابراین باید ببینیم که علت انتخاب سیم مسی در اکثر کابل های برق چیست. برخی از مهمترین دلایل استفاده از مس به عنوان هادی جریان الکتریکی در سیم ها را در ادامه خواهید دید
هادی قدرتمند جریان الکتریکی
اگر تنها نقره را در نظر نگیریم، مس بیشترین جریان الکتریکی را از خود عبور می دهد و یک هادی قدرتمند الکتریسیته است. از این رو اگر به دنبال علت انتخاب سیم مسی به عنوان هادی جریان برق هستید، این مورد یکی از دلایل اصلی انتخاب این فلز است. البته همانطور که مشخص است، کارخانه ها می توانند از فلزات دیگری هم برای انتقال الکتریسیته بهره ببرند
باید توجه داشته باشید که مس قادر است تا یک عملکرد بسیار مناسب را برای انتقال الکتریسیته در مسیر های طولانی فراهم کند. بنابراین استفاده از مس برای سیم افشان، سیم خشک و دیگر سیم ها و کابل های برق، بسیار بهتر از سایر فلزات است.
مقرون به صرفه بودن
زمانی که مس را از لحاظ قیمتی با سایر فلزات مقایسه کنید، متوجه خواهید شد که این فلز بسیار ارزان تر است. به عنوان مثال طلا یکی از بهترین هدایت کننده های جریان الکتریکی است، اما قیمت آن چندین برابر قیمت مس است. اگر کمپانی ها تصمیم بگیرند که از طلا به عنوان هادی جریان الکتریکی در کابل برق استفاده کنند، سرمایه ی هنگفتی را به باد خواهند داد و از طرفی یک فلز بسیار هادی جریان الکتریکی و ارزان قیمت نظیر مس را از دست خواهند داد.
قیمت ارزان را هم می توان به عنوان علت انتخاب سیم مسی به عنوان هادی جریان الکتریکی دانست. همین دو دلیل که تا اینجا به آنها اشاره شد، کافی هستند که مس به عنوان فلز استاندارد در انواع کابل برق مورد استفاده قرار بگیرد.
شکل پذیری بالا
جالب است بدانید که هدایت جریان برق تنها ویژگی مس نیست. مس فلز بسیار شکل پذیری است. به عبارت دیگر شما می توانید مس را تا درجه ی مشخصی خم کنید و مطمئن باشید که دچار شکستگی نشده و هیچ آسیبی به آن وارد نخواهد شد. حال چرا این ویژگی مهم است؟ حقیقت این است که کابل برق باید مسافت های گاها طولانی را از درون دیوار، سقف، زمین و دیگر فضای های تنگ عبور کند. بنابراین به صورت طبیعی نیاز است که این کابل ها را در مسیر خم کرد تا بتوان سیم کشی را به درستی انجام داد.
ویژگی شکل پذیری که یک علت انتخاب سیم مسی به عنوان هادی جریان الکتریکی است، این اجازه را می دهد که بتوان سیم ها را در مسیر حرکت خم کرد و از فضا های تنگ عبور داد. با خم شدن سیم مسی، همواره جریان به خوبی از درون آنها عبور خواهد کرد و به خاطر تغییر شکلی که در آنها ایجاد شده است، تغییری در قدرت انتقال آنها ایجاد نخواهد شد.
مقاومت گرمایی مس
مقاومت گرمایی را هم می توان به عنوان علت انتخاب سیم مسی مطرح کرد. اگر می خواهید با آتش سوزی کابل برق مواجه نشوید، باید از کابل برقی استفاده کنید که دارای هادی مسی است. تنها طبق آمار رسمی که در امریکا منتشر شده است، هر ساله ۵۱۰۰۰ خانه و آپارتمان در این کشور به دلیل آتش سوزی کابل برق، آتش می گیرند. اینها تنها آمار خانه و آپارتمان های مسکونی است.
حال ساختمان های تجاری و صنعتی را هم به آنها اضافه کنید تا ببینید چه رقم بزرگی پدید خواهد آمد. استفاده از سیم مسی بسیار امن تر از سایر سیم های فلزی است. زیرا که این سیم های مسی می توانند در مقابل حرارت مقاومت کنند و به سادگی آتش نگیرند.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم تا شما را با دلایل عمده ی آتش سوزی کابل برق و خطرات جانی و مالی ناشی از آن آشنا کنیم و همچنین با معرفی انواع سیم و کابل های پر استفاده و شیوه ی تشخیص سیم و کابل تقلبی از سیم کابل اصلی، در خرید هوشمندانه شما را یاری کنیم.
- استفاده از سیم کابل برق تقلبی و سیم کشی غیر استاندارد، دومین دلیل بروز آتش سوزی های هولناک در کشور ایران است. همچنین این مسئله از مهمترین دلایل آتش سوزی در کل دنیا به شمار می آید.
- کابل شیلددار، کابل افشان، کابل زمینی یا خشک، کابل کنترل، کابل شبکه، کابل جوش، کابل نسوز، سیم خشک و سیم افشان از مهمترین و پر استفاده ترین سیم و کابل های برق هستند.
- خرید از برند های معتبر بهترین راه برای حصول اطمینان در مورد اصل بودن کالا است.کابل افشان و کابل خشک دو کابل برقی هستند که از لحاظ ظاهری شباهت هایی با هم دارند، اما موارد استفاده ی آنها بسیار با یکدیگر متفاوت است.
- کابل نسوز اغلب دارای روکش سیلیکونی است که می تواند تا دمای ۲۵۰ درجه ی سانتی گراد هم مقاومت داشته باشد و دچار سوختگی نشود.
- مس بهترین هادی جریان الکتریسیته است و بهترین تولید کنندگان سیم و کابل برق در دنیا از این رسانا برای محصولات خود بهره می برند.
هدایت بالای جریان الکتریکی، مقاومت گرمایی بالا، قیمت ارزان و شکل پذیر بودن از دلایل اصلی استفاده از سیم مسی به عنوان هادی الکتریسیته هستند.
کابل های شیلددار
در جدول اختصار جهانی این نوع کابل ها را به طور خلاصه با سه حرف ُSWA میشناسند ،که کوتاه شده کلمه ی STEEL WIRE ARMOURDE میباشد.بیشتر مصارف این کابل ها در سیستم های انتقال برق زمینی از 1 کیلو ولت به بعد میباشد.
ساختار این نوع کابل ها به شرح زیر میباشد:
هادی: هادی این کابل ها در سیستم برق فشار ضعیف اکثر مواقع به صورت هادی مس مفتول و در انتقال های فشار قوی به صورت آلومینیوم نیز میباشد.
عایق: میتواند مانند اکثر کابل ها به صورت پی وی سی باشد،اما به دلیل بالا بودن مقاومت در برابر آب و خواص بهتر الکتریکی از عایق XLPE استفاده کرد.
لایه زیرین: استفاده از پلی وینیل کلرید یک لایه ی مرز محافظ بین لایه ی درونی و بیرونی کابل ایجاد میکند.
زره کابل: زره ی این کابل ها لایه محافظتی است که کابلی که در زمین است را از فشار ناشی حفظ نگه میدارد البته این نوع حفاظ در کابل های چند رشته به صورت استیل و در کابل های تک رشته از جنس آلومینیوم میباشد.
غلاف سربی: نوعی لایه از سرب است که روی عایق اولیه کابل قرار میگیرد و در لایه بعدی زره قرار میگیرد.یک لایه همیشه این دو را از هم جدا میکند.
نکته ای در مورد کابل های سرب دار وجود دارد که راجع به مصرف خاص تر نسبت به کابل های زره دار است. اکثر کابل های سرب و زره دار در مناطقی بسیار حساس استفاده میشود و کار کردن با این کابل ها به دلیل وجود سرب از خطرات زیادی برخوردار است. این نوع کابل ها را میتوان نوع خوبی از انتقال دهنده برق نام برد.
شاید این سوال برای خیلی ها پیش بیاید Aکه چرا آرمور کابل شیلددار های چند رشته استیل است ولی تک رشته ها آلومینیوم است؟
پاسخ این سوال غیر مغناطیس بودن آلومینیوم است .استیل در کابل های تک رشته میتواند میدان مغناطیسی غیر قابل کنترل را ایجاد کند.به این دلیل در کابل های تک رشته از آلومینیوم استفاده میشود.
به دلیل این که اکثر شبکه های انتقال برق فشار قوی از زیر زمین انتقال پیدا میکنند.زره دار کردن این کابل ها راه حلی بسیار مناسبی برای جلوگیری از ضربه احتمالی به کابل میباشد.همان طور که شاهد هستیم اکثر کابل های فشار قوی با یک لایه ی زره پوشیده شده اند.
اختصار این کابل ها به شرح زیر در جدول جهانی میباشد:
NYRY: کابل زره دار
N2XYRY: کابل زره دار با عایق XLPE
NYKY: کابل سرب دار
NYKYRY:کابل سرب و زره دار
N2XYK:کابل سرب دار با عایق XLPE
البته در پایان به این نکته هم اشاره کنیم که گاهی اوقات از این کابل ها برای سیستم ارتینگ (اتصال به زمین) نیز استفاده میتوان کرد.
